A Idade das Finanzas

As finanzas persoais cambian ao longo da vida dunha persoa, os expertos recoñecen 5 períodos que se atopan vinculados directamente coas súas finanzas:

1- Un primeiro período que abarca desde a infancia ata os 18 ou 19 anos onde se aprenden os conceptos esenciais sobre o uso do diñeiro e o aforro normalmente guiados polos pais.

2- Na seguinte etapa, entre os 19 e os 30 anos a principal preocupación é a propia formación cara ao futuro sendo habitual ter que investir nalgún máster, curso etc. Nesta etapa empézase a pensar en aforrar diñeiro para o futuro e realízanse os primeiros investimentos ás veces recorrendo a algún tipo de crédito.

3- Entre os 31 e os 45 anos é a etapa donse adóitanse recibir os maiores ingresos e onde xorden outro tipo de necesidades relacionadas con frecuencia cunha familia, unha hipoteca etc, o que obriga a xestionar ben os recursos.

4- A seguinte etapa, entre os 46 e os 55 anos, é un período de consolidación.

5- A partir dos 56 anos iníciase a última etapa. Durante todos estes anos as cargas financeiras diminúen ao non ter que asumir responsabilidades adicionais. As persoas céntranse en xestionar os seus aforros e gozar dos seus investimentos.

Pero as finanzas tamén cambian ao longo do tempo, de xeración en xeración.

[[IMAgen_2]]

Baby Boomers, Xeración X, Xeración E ou Millenials, Xeración Z... son as máis coñecidas e as que marcan o contexto actual deixando unha análise social e económica moi interesante debido á enorme brecha xeracional que supuxo o desenvolvemento tecnolóxico. O cambio é inherente á propia historia do ser humano pero a velocidade do cambio das últimas décadas déixanos unha foto cunha diversidade nunca vista. O salto cualitativo é de tal embergadura que case se pode falar de mundos diferentes obrigados a interactuar. Esta complexidade reflíctese tamén nas finanzas e merece unha análise e ímolo a facer a través dos protagonistas da ilustración. Preséntovos a:

Lucía, a última da cola, 50 anos; diante están Pablo, 8 anos e Juan, o seu pai con 40 recentemente cumpridos. En cuarta posición está María, a nosa avoa que rolda os 80 e fronte a ela espera Clara, xa na trintena, e Carlos, 19 anos, camiño dos vinte aínda que non o pareza. Poucas veces ou ningunha conviviron xuntas xeracións tan diferentes:

- Entre os Baby Boomers ,nacidos entre 1946-1964, está María que pertence a unha época de esperanza e ambición por cambiar as cousas, despues dun período de dificultades e austeridade. Moitos conseguen un traballo estable e a longo prazo o que lles ofrece un nivel de vida descoñecido converténdose o traballo nun modo de ser e de existir.
Non lle dedican moito tempo ao lecer e á actividade recreativa. As mulleres desta xeración aínda se están incorporando ao mercado laboral pero empézanse a romper estruturas sociais.

O seu perfil financeiro podémolo definir como conservador, cun baixo nivel de endebedamento e con aversión ao risco. Sen cultura financeira déixanse guiar polo seu xestor de confianza e manteñen un elevado grao de fidelización á súa entidade de toda a vida.

A esta xeración cento por cento analóxica a tecnoloxía déixalle un mundo que non entende. María probablemente necesite axuda para utilizar o caixeiro, quizais aprenda algúns usos básicos pero cústalle utilizar a tarxeta e prefire seguir pagando con diñeiro. Moitos da súa idade acaban delegando as súas finanzas a terceiros, normalmente aos seus familiares máis próximos.

- Dentro da Xeración X temos a Lucía (1965-1981). Pertence a unha xeración de transición que naceu nun mundo analóxico pero que á vez asistiu á aparición da internet e aos grandes avances tecnolóxicos da época. Están marcados por grandes cambios sociais e pola obrigación dunha continua adaptación que busca alcanzar un equilibrio entre dous mundos. Ese equilibrio trasládano á xestión das súas finanzas, manteñen un perfil preferiblemente conservador pero empezan a informarse e a combinar a delegación en mans de profesionais coa propia xestión. O seu grao de fidelización sique sendo bastante alto pero xa non é tan incondicional e está aberto ao cambio se as circunstancias requíreno.

Entre os seus valores atópase o esforzo e a dedicación ao traballo e adoitan aceptar as ordes de xerarquía institucional. A súa enerxía repártese entre o traballo, os fillos e o tempo de lecer.

- Xeración Y ou Millenials (1981-1996). Aquí podemos meter tanto a Juan cos seus 40 como a Clara coas súas 30. De feito,o normal é atopar perfís mixtos que comparten calidades de varias xeracións.

Nesta etapa xa están totalmente adaptados á tecnoloxía, de feito a vida virtual é unha extensión da vida real. Con todo aínda conservan algúns códigos de privacidade en relación ao que expoñen ou non na internet.

Son emprendedores e creativos e probablemente a xeración mellor preparada pero non deixan a vida no traballo; segundo estudos, duran nos seus traballos unha media de dous anos, a diferenza da xeración X e os " baby boomers". Antepoñen outros ideais e tentan vivir do que aman facer. Podemos dicir que é unha xeración disruptiva no seu modo de entender a vida, criticada e admirada case na mesma medida.

Afeccionados á tecnoloxía do entretemento, a viaxar e ás redes sociais. O seu grao de fidelización é baixo tanto nos seus traballos como nas finanzas. Gústalles ter o control da xestión do seu diñeiro e coñecer e entender os produtos que contratan. Moitos son autodidactas e manteñen a mente aberta ao novo, de feito pasaron gran parte da súa vida nun contexto de volatilidade financeira, onde os produtos e as relacións son cada vez máis complexas. As dificultades do mercado laboral obrígalles a buscar traballo fóra das súas fronteiras por iso non son partidarios de atarse con hipotecas aínda no caso de poder permitirllo. As súas finanzas son practicamente na súa totalidade en liña e non pisan unha oficina bancaria salvo que sexa algo imprescindible. Son os máis activos en todo tipo de investimentos, desde a bolsista ata o Crowdlending. Non teñen tanta aversión ao risco nin ao endebedamento a curto prazo, viven o día a día condicionados polo contexto social e económico que lles tocou vivir defendendo valores éticos e de ecoloxía.

Esta xeración representa a maior porcentaxe de investidores de INVERSA, a maioría non só quere poder elixir e decidir por si mesmos senón que ademais gozan. Adoitan diversificar moito o seu portofolio financeiro e valoran moito a democratización das finanzas.

- Xeración Z ou " Centennials" (2001 a 2015). Non accederon á vida laboral aínda ou o fixeron dun modo esporádico. Carlos domina a tecnoloxía e parte lla súa vida transcorre na internet. Creativos, sobreinformados e máis autodidactas aínda que os millenials consomen gran cantidade de titoriais buscando información e entretemento.

Aínda non podemos falar dun comportamento laboral e financeiro definido pero guíanse moito polas opinións de Youtubers a todos os niveis e non teñen problema en compartir as súas opinións e experiencias polas redes. O seu mundo é en liña, lévano no seu ADN, e as súas finanzas tamén o serán.

A nivel laboral preocúpalles atopar unha vocación acorde aos seus gustos e un futuro incerto marcado polas crises e a inestabilidade que contrasta co elevado nivel de vida co que creceron. Probablemente sexa tamén a xeración, xunto coa Alpha, máis comprometida co medioambiente.

- Por último a Xeración Alpha (2015...) é Pablo que cos seus oito anos permanece pensativo observando e explorando o mundo e que con curiosidade mira a esa máquina que "regala diñeiro".

O seu papel aínda non está escrito, é unha folla en branco onde só podemos imaxinar e predicir. Probablemente el ou o seu fillo xa non utilicen diñeiro tal e como o coñecemos, nin sequera unha tarxeta no caixeiro. O móbil será o medio de pago para todo e o substituto da oficina bancaria.

Como vemos, estudar a capacitación ou competencia financeira dos individuos en cada momento da historia supón ter en conta aspectos como a idade, o contexto social, os valores, a oportunidade de acceder aos produtos financeiros, a cultura financeira ou as competencias tecnolóxicas. Estas últimas orixinaron cambios sociais profundos que marcan un cambio de modelo financeiro. A crise do 2008 e a actual do Covid aceleraron leste proceso pero a semente do cambio xa estaba aí. Desgraciadamente polo camiño quedan excluídas xeracións que coñeceron outro mundo e que asisten atónitas e resignadas a esta transformación a todos os niveis, tamén laboral; pero o cambio é imparable e queda nas nosas mans conseguir que sexa para mellor.