Así funciona a inversión do suxeito pasivo no IVE

05/12/2022
Así funciona a inversión do suxeito pasivo no IVE

Na gran maioría de transaccións comerciais, o provedor é o encargado de recadar o IVE, para máis adiante entregarllo a Facenda. Pero non en todas. Hai ocasións nas que é o cliente quen debe executar esta tarefa, producíndose así a inversión do suxeito pasivo. En que consiste realmente esta situación? Como teñen que actuar cada unha das partes? En que casos entra en funcionamento? Para achar a resposta a estas cuestións é indispensable coñecer as diferenzas entre as tres figuras involucradas en calquera vínculo xurídico. O suxeito pasivo é a persoa, física ou xurídica, que debe facer fronte a unha obrigación en favor do suxeito activo, que ostenta o dereito de esixirlle o cumprimento da devandita obrigación. O contribuínte, pola súa banda, é a persoa, física ou xurídica, que efectúa o pago da devandita débeda. Traslademos isto ao ámbito tributario. No pago do IRPF, por exemplo, o contribuínte e o suxeito pasivo son a mesma persoa. O cidadán non só salda a débeda, tamén debe responder ante Facenda, que asume o papel do suxeito activo. No caso do IVE, os roles de contribuínte e suxeito pasivo son desempeñados por persoas diferentes. O vendedor dun produto ou provedor dun servizo está obrigado a incluír no prezo o imposto sobre o valor engadido. Este tributo recae sobre os clientes que adquiren devandito produto ou contratan devandito servizo, converténdose así en contribuíntes. O comerciante colleita os impostos obtidos de todas as vendas que realiza, e abónalle a cantidade total a Facenda cada tres meses. El carga coa responsabilidade de cumprir con esta obrigación tributaria, exercendo así o papel de suxeito pasivo. Como principal beneficiaria da operación, Facenda é de novo o suxeito activo. E esíxelle o pago da débeda ao empresario, non ao cliente final, a pesar de que sexa este quen a emenda.

A inversión do suxeito pasivo: un cambio nos roles

Determinadas operacións conlevan a inversión do suxeito pasivo. Neste caso, o destinatario dos bens ou servizos é, ao mesmo tempo, o contribuínte e o suxeito pasivo. A responsabilidade de satisfacer a obrigación tributaria xa non recae no empresario, senón no propio cliente. O destinatario da factura é o encargado de declarar o IVE e ingresarllo a Facenda. Por tanto, o pago do ben ou do servizo só inclúe a base impoñible, e non este imposto, que será sufragado no futuro. Aínda así, o empresario que emite a factura debe incluír nela unha mención expresa que indique que a operación lévase a cabo mediante a inversión do suxeito pasivo, conforme ao artigo a operación 84.1.2º da Lei 37/1992, do 28 de decembro, do Imposto Sobre o Valor Engadido (LIVA). Aínda que a responsabilidade non recaia sobre as súas costas, o emisor da factura aínda está obrigado a sinalar estas vendas na casa 61 do modelo 303. Este formulario é utilizado para transferirlle a Facenda de forma trimestral o IVE acumulado de todas as facturas emitidas durante ese período. O prazo de entrega é do día 1 ao 20 do mes seguinte, é dicir, en abril, xullo e outubro. Así mesmo, o empresario tamén ten que reflectilo no modelo 390, un formulario entregado do 1 ao 30 de xaneiro que recompila o IVE de todas as vendas realizadas durante o ano anterior. Da mesma maneira, o suxeito pasivo e contribuínte debe autorrepercutirse ese imposto, sinalándoo nas súas declaracións trimestrais e anuais do IVE.

Condicións para que se produzaa inversión do suxeito pasivo

Hai que ter presente que a inversión do suxeito pasivo non é unha situación habitual, debido a que na maioría de operacións o empresario é o encargado de declarar o IVE. Para que teña lugar a inversión do suxeito pasivo, o beneficiario do ben ou do servizo debe ser un profesional no exercicio da súa función. Os cidadáns correntes xamais poden actuar como suxeitos pasivos. Ademais, o rango de situacións nas que se pon en marcha este proceso non é moi amplo. A operación comercial en cuestión debe pertencer a algunha das seguintes categorías:
  • Operacións protagonizadas por profesionais en cuxo lugar de residencia o IVE non ten validez.
  • Venda de prata, platino, paladio, ouro sen elaborar ou produtos de ouro semielaborados.
  • Venda de materiais de recuperación, como os refugallos industriais.
  • Vendas de teléfonos móbiles, computadores, tabletas e videoconsolas a un revendedor ou por un importe superior aos 10.000 euros.
  • Determinadas execucións de obra, como en terreos rústicos e non edificables ou durante a rehabilitación de locais de negocios.
  • Operacións cuxo obxecto sexan os dereitos de emisión de gases de efecto invernadoiro.
  • Entrega de determinados bens inmobles.

As consecuencias dunha declaración errónea do IVE

Un dos beneficios da inversión do suxeito pasivo consiste en que a cantidade final pagada polo contribuínte pode ser inferior da que se tería que desembolsar nunha operación estándar. Ao cumprimentar os modelos 303 e 309, hai que plasmar esta cifra nos apartados correspondentes ao IVE devindicado e ao IVE soportado. Se este gasto enmárcase no sector económico do profesional e preséntase a factura correspondente, a Axencia Tributaria permite a dedución. Con todo, o enchemento destes formularios debe realizarse con especial coidado e precisión. Téñense que comunicar todos os impostos, pois calquera esquecemento ou erro pode carrexar unha sanción. As multas por esta clase de infracción tributaria aparecen reguladas nos artigos 170 e 171 da LIVA, e representarán o 1 % das cotas devindicadas das operacións causantes da sanción, cun mínimo de 300 euros e un máximo de 10.000 euros. Aínda que non son moitas as situacións nas que se aplica a inversión do suxeito pasivo, este pode abarcar calquera tipo de operación financeira, desde as realizadas en canles máis tradicionais a aquelas que se enmarcan dentro do investimento ético. Independentemente de que a compravenda de bens ou servizos realícese nun mercado convencional ou nunha plataforma de financiamento alternativo, se entra dentro das categorías anteriores, é imprescindible coñecer como proceder, para así aforrar custos e evitar posibles sancións.
Atilano Martínez Rodríguez
Promotor, Socio Fundador e CFO de Inversa Invoice Market

Si quieres contribuir en el blog de Inversa como experto hazte socio del conocimiento.